Wstęp

Kannabinoidy to grupa związków terpenofenolowych, które są unikalnymi sybstancjami występującymi w roślinie Cannabis sativa. Mają one szkielet złożony z 21 atomów węgla, a ich struktury chemiczne różnią się głównie ze względu na różnice w grupach izoprenylowych, łańcuchach bocznych i rdzeniu rezorcynylowym. Najbardziej znanymi i najczęsciej badanymi kannabinoidami są delta-9-tetrahydrokannabinol (THC) i kannabidiol (CBD). THC jest głównym związkiem psychoaktywnym w marihuanie, odpowiedzialnym za jej działanie zmieniające umysł, podczas gdy CBD jest niepsychoaktywny i ma różne właściwości terapeutyczne. Poza THC i CBD występują jeszcze inne kannabinoidy których obecność może decydować o specyficznych właściwościach danej odmiany Cannabis sativa. Kannabinoidy oddziałują z ludzkim układem endokannabinoidowym poprzez wiązanie się z receptorami kannabinoidowymi, które odgrywają rolę w różnych procesach fizjologicznych, takich jak odczuwanie bólu, nastrój, apetyt i pamięć.

Kannabinoidy

  1. Tetrahydrokannabinol (THC)
  2. Kannabidiol (CBD)
  3. Kannabigerol (CBG)
  4. Kannabichromen (CBC)
  5. Kannabidiwaryna (CBDV)
  6. Kannabicyklol (CBL)
  7. Kannabinol (CBN)
  8. Kannabinodiol (CBND)
  9. Cannabielsoin (CBE)
  10. Kannabitriol (CBT)
  11. Tetrahydrokannabiwaryna (THCV)

Tetrahydrokannabinol (THC)

Tetrahydrokannabinol (THC) jest głównym związkiem psychoaktywnym występującym w roślinie Cannabis sativa. Należy on do klasy związków znanych jako kannabinoidy. Jego działanie polega na naśladowaniu działania anandamidu i 2-arachidonoiloglicerolu, neuroprzekaźników naturalnie wytwarzanych w organizmie, które regulują między innymi jedzenie, sen i łagodzenie bólu. W swoim naturalnym stanie w roślinie konopi THC występuje jako kwas tetrahydrokannabinolowy (THCA), niepsychoaktywny kannabinoid. Po podgrzaniu, THCA ulega dekarboksylacji i przekształca się w THC. Proces ten jest zwykle osiągany poprzez palenie lub waporyzację materiału roślinnego lub poprzez pieczenie go w żywności. THC wiąże się z receptorami kannabinoidowymi, które są skoncentrowane w obszarach mózgu związanych z myśleniem, pamięcią, przyjemnością, koordynacją i percepcją czasu. Efekty działania THC obejmują relaksację, zmienione zmysły wzroku, węchu i słuchu, oraz pobudzenie apetytu. Chociaż THC ma potencjał terapeutyczny, ma również potencjalne skutki uboczne, w tym suchość w ustach, zaczerwienienie oczu, przyspieszone tętno, problemy z koordynacją i wolniejszy czas reakcji. W niektórych przypadkach THC może również wywoływać niepokój lub paranoję.

Kannabidiol (CBD)

Kannabidiol (CBD) jest głównym fitokannabinoidem obecnym w roślinie Cannabis sativa. W przeciwieństwie do THC, innego ważnego kannabinoidu w konopiach indyjskich, CBD nie ma działania psychoaktywnego, co oznacza, że nie powoduje "haju" ani zmian w stanie umysłu danej osoby. CBD wykazało znaczny potencjał terapeutyczny w ostatnich badaniach klinicznych. Jest on coraz częściej stosowany w leczeniu różnych schorzeń, w tym lęku, padaczki i przewlekłego bólu. CBD ma właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, a także wykazuje działanie przeciwdepresyjne, przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe i przeciwpsychotyczne. CBD działa poprzez interakcję z układem endokannabinoidowym organizmu (ECS), złożonym systemem sygnalizacji komórkowej, który odgrywa rolę w regulowaniu szeregu funkcji i procesów, w tym snu, nastroju, apetytu, pamięci, reprodukcji i płodności. CBD może wchodzić w interakcje z ECS poprzez hamowanie wchłaniania anandamidu (a przez to pośrednie zwiększanie jego stężenia), naturalnej cząsteczki kannabinoidowej, która reguluje ból. Pomimo swojego potencjału terapeutycznego, CBD nie jest pozbawione skutków ubocznych. Niektóre osoby mogą doświadczyć zmian apetytu lub wagi, zmęczenia lub zaburzonego rytmu wypróżnień po zastosowaniu CBD. Jednak te skutki uboczne są zazwyczaj łagodne i mogą ustąpić przy dalszym stosowaniu.

Kannabigerol (CBG)

Kannabigerol (CBG) to niepsychoaktywny kannabinoid występujący w roślinie Cannabis sativa. Jest prekursorem innych kannabinoidów, takich jak kannabidiol (CBD), kannabichromen (CBC) i delta-9-tetrahydrokannabinol (THC). CBG pochodzi z jego kwaśnej formy, kwasu kannabigerolowego (CBGA), który jest biosyntetycznym prekursorem dla wyżej wymienionych związków. Dekarboksylacja CBGA, katalizowana przez ciepło, prowadzi do powstania neutralnego kannabinoidu CBG.

CBG zyskuje coraz większe zainteresowanie ze względu na swoje właściwości farmakokinetyczne i farmakodynamiczne, a także potencjalne działanie farmakologiczne. Stwierdzono, że jest on silnym agonistą receptora adrenergicznego α2 i umiarkowanie silnym antagonistą receptora 5HT1A. Niektóre badania wykazały również, że CBG może wzmacniać działanie przeciw nudnościom lub przeciwwymiotne CBD u szczurów i ryjówek.

Chociaż CBG nie jest tak zbadane tak dobrze jak CBD, wykazało obiecujące działanie w różnych zastosowaniach terapeutycznych, aby lepiej zrozumieć jego potencjalne korzyści i mechanizmy działania konieczne są dalsze badania.

Kannabichromen (CBC)

Kannabichromen (CBC) to niepsychoaktywny fitokannabinoid występujący w roślinie Cannabis sativa. Jest to jeden z wielu kannabinoidów obecnych w roślinie, a jego stężenie zazwyczaj waha się od 0,05 do 0,3% wagowo. CBC pochodzi z kwasu kannabichromenowego (CBCA), gdy jest rozkładany przez ciepło lub światło ultrafioletowe.

Stwierdzono, że CBC ma wiele celów farmakologicznych, w tym bezpośredni i pośredni wpływ na układ endokannabinoidowy (ECS). Ma niskie powinowactwo wiązania i nie ma znaczącej aktywności na receptorach kannabinoidowych typu 1 (CB1), które są odpowiedzialne za odurzające działanie THC. CBC jest jednak skuteczniejszym agonistą receptora kannabinoidowego typu 2 (CB2) niż THC, co sugeruje, że może być skutecznym środkiem przeciwzapalnym.

Oprócz właściwości przeciwzapalnych, CBC może hamować wychwyt zwrotny endokannabinoidów w komórkach i jest słabym inhibitorem lipazy monacyloglicerolowej (MAGL), enzymu biorącego udział w rozkładzie endokannabinoidów. Sugeruje to, że CBC może mieć potencjalne zastosowanie terapeutyczne w różnych stanach związanych ze stanem zapalnym i bólem.

Chociaż CBC nie jest tak dobrze poznany jak inne kannabinoidy, takie jak THC i CBD, zyskuje coraz większą uwagę ze względu na swoje potencjalne korzyści lecznicze i jest uważany za jeden z najbardziej obiecujących kannabinoidów o wysokim potencjale zastosowań medycznych.

Kannabidiwaryna (CBDV)

Kannabidiwaryna (CBDV) to niepsychoaktywny fitokannabinoid pochodzący z rośliny Cannabis sativa L.. Jest strukturalnie podobny do kannabidiolu (CBD), ale ma krótszy łańcuch boczny. CBDV nie ma znacznego powinowactwa i aktywności na ludzkim receptorze kannabinoidowym CB1, który jest odpowiedzialny za euforyczne efekty związane z używaniem konopi indyjskich.

Ostatnio CBDV pojawił się jako potencjalny kandydat do zastosowania klinicznego jako lek przeciwpadaczkowy. Stwierdzono również, że zmniejsza degeneracje neuronów w modelach napadów padaczkowych u szczurów, co sugeruje potencjalną wartość terapeutyczną. Badano jego potencjał w leczeniu kilku innych schorzeń, w tym zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD), dystrofii mięśniowej Duchenne'a (DMD) i nudności. Ponadto CBDV wykazało działanie przeciwzapalne w zwierzęcych modelach zapalenia jelita grubego.

Chociaż badania nad CBDV są wciąż na wczesnym etapie, związek ten wykazuje obiecujące potencjalne zastosowania terapeutyczne w leczeniu różnych schorzeń.

Kannabicyklol (CBL)

Kannabicyklol (CBL) test to jeden z mniej znanych niepsychoaktywnych kannabinoidów i występuje w stosunkowo niskich stężeniach w porównaniu do innych kannabinoidów, takich jak THC i CBD. CBL powstaje w wyniku degradacji kannabichromenu (CBC) pod wpływem światła lub ciepła.

Jest niewiele badań nad właściwościami farmakologicznymi i potencjalnymi zastosowaniami terapeutycznymi CBL. Wspomina się jednak o nim w kontekście działania przeciwbólowego. Potrzebne są dalsze badania, aby lepiej zrozumieć specyficzne mechanizmy działania i potencjalne korzyści terapeutyczne CBL.

Zakres wpływu CBL na układ endokannabinoidowy i jego potencjalne zastosowania terapeutyczne nie są jeszcze dobrze poznane.

Kannabinol (CBN)

Kannabinol (CBN) występujący w żywej roślinie Cannabis sativa w niewielkich stężeniach. Początkowo uważano go za aktywny środek psychotropowy konopi indyjskich i został wyizolowany z rośliny pod koniec XIX wieku. CBN powstaje podczas degradacji ∆9-THC, szczególnie podczas przechowywania zebranych konopi lub w wyniku starzenia się oraz ekspozycji na światło i ciepło.

CBN wiąże się zarówno z receptorami CB1, jak i CB2 w narządach obwodowych i ośrodkowym układzie nerwowym, ale z mniejszą siłą niż THC. Wykazuje wyższe powinowactwo do CB2 niż do CB1. Może również hamować enzymy CYPA1, CYP1A2 i CYP1B1, desensytyzować kanały kationowe TRPA1 i blokować kanały kationowe TRPM8.

Pomimo niższego powinowactwa wiązania do receptorów CB1 i CB2 w porównaniu do ∆9-THC, CBN jest agonistą kanałów kationowych TRPV1, TRPV2, TRPV3, TRPV4 i TRPA1. Jest to niepsychotropowy fitokannabinoid o właściwościach przeciwbólowych i przeciwzapalnych, działający jako środek pobudzający apetyt. CBN ma również działanie neuroprotekcyjne związane z jego działaniem antyoksydacyjnym, i eliminacją wewnątrzneuronalnego β-amyloidu w komórkach neuronalnych.

Kannabinodiol (CBND)

Kannabinodiol (CBND) jest to jedną z aromatyzowanych pochodnych kannabidiolu (CBD). Dwa związki z tej podklasy, CBND-C5 (kannabinodiol) i CBND-C3 (kannabinodiwaryna), zostały scharakteryzowane w C. sativa. Konieczne są badania właściwości lub potencjalnych zastosowań terapeutycznych kannabinodiolu.

Kannabielozyna (CBE)

Kannabielozyna (CBE) to rodzaj kannabinoidu występującego w roślinie Cannabis sativa. Opisano pięć kannabinoidów typu kannabielsoiny (CBE) o identycznej konfiguracji absolutnej, w tym kwas kannabielsoinowy A (CBEA-C5 A), kannabielsoinę (CBE) i kwas kannabielsoinowy B (CBEA-C5 B). Te kannabinoidy typu CBE mogą być wytwarzane w procesie fotoutleniania. Kannabielsoina (CBE) została wykryta z etanolowego ekstraktu libańskiego haszyszu, a jej struktura została ustalona poprzez syntezę z dwuoctanu kannabidiolu. CBEA-C5 A i CBEA-C5 B zostały wyizolowane z benzenowego ekstraktu libańskiego haszyszu. Co więcej, CBE-C5 został również zidentyfikowany jako metabolit CBD u ssaków. Obecnie brakuje badań dotyczących specyficznych właściwości lub potencjalnych zastosowań terapeutycznych kannabielozyny (CBE).

Kannabitriol (CBT)

Kannabitriol (CBT) został po raz pierwszy wyizolowany przez Obatę i Ishikawę, jednk jego struktura została w pełni określona dopiero w 1977 roku. Farmakologia CBT jest w dużej mierze nieznana, ale niedawna wirtualna analiza przesiewowa receptora estrogenowego α (ER-α) wskazuje, że CBT reprezentuje nowego antagonistę estrogenu. Sugeruje to, że może być stosowany w profilaktyce i leczeniu raka piersi.

Tetrahydrokannabiwaryna (THCV)

THCV, czyli tetrahydrokannabiwaryna, to propylowy analog THC. THCV jest antagonistą CB1 w niższych dawkach, ale działa jako agonista CB1 w wyższych dawkach. Stwierdzono, że THCV powoduje utratę masy ciała, zmniejsza stężenie tkanki tłuszczowej i leptyny w surowicy oraz zwiększa wydatek energetyczny u otyłych myszy. THCV wykazuje również wyraźne właściwości przeciwdrgawkowe.

W niektórych badaniach stwierdzono, że THCV działa jako antagonista/odwrotny agonista receptorów CB1 i CB2. W niskich dawkach THCV hamuje przyjmowanie pokarmu i zmniejsza masę ciała. Jednak w przeciwieństwie do rimonabantu, THCV nie wywołuje nudności ani niekorzystnych skutków psychologicznych THC, które obejmują lęk, depresję, zaburzenia poznawcze oraz potencjał nadużywania i uzależnienia.

THCV występuje zwykle w bardzo małych ilościach w kwiatach konopi, choć hodowcy opracowują odmiany o wyższych stężeniach. Chociaż THCV wiąże się zarówno z receptorami CB1, jak i CB2, jego działanie farmakologiczne pozostaje kontrowersyjne.

Opracował Albert Jeznach, zweryfikował Marcin Lewicki