Spis Treści
Wprowadzenie
Menopauza to naturalny proces biologiczny, który oznacza koniec cykli menstruacyjnych. Niestety niekiedy wiąże się z nieprzyjemnymi objawami, a brak zrozumienia dla osób w tym okresie swojego życia na pewno nie pomaga im czuć się bardziej komfortowo.
Przejście do menopauzy, często określane jako perimenopauza, może trwać kilka lat i charakteryzuje się różnymi objawami. Objawy te są spowodowane zmianami poziomu estrogenu i progesteronu w organizmie:
- Nieregularne miesiączki: Jest to zazwyczaj pierwszy objaw; długość cyklu miesiączkowego może być dłuższa lub krótsza, a kobiety mogą pomijać miesiączki.
- Uderzenia gorąca i nocne poty: Są to nagłe uczucia gorąca, zwykle w górnej połowie ciała. Mogą powodować pocenie się, zaczerwienienie i dreszcze.
- Zaburzenia snu: Wiele kobiet doświadcza bezsenności lub zaburzeń snu.
- Zmiany nastroju: Może to obejmować wahania nastroju, depresję i niepokój.
- Suchość pochwy: Może to powodować dyskomfort podczas seksu i zwiększać ryzyko infekcji pochwy.
- Spadek libido: Wiele kobiet doświadcza spadku popędu płciowego.
- Problemy z pamięcią i koncentracją: Niektóre kobiety mogą mieć problemy z pamięcią krótkotrwałą i trudności z koncentracją przez dłuższy czas.
- Zmiany masy ciała i metabolizmu: Kobiety mogą przybierać na wadze i mieć wolniejszy metabolizm.
- Zmiany w zdrowiu fizycznym: Niektóre kobiety doświadczają bólu stawów, zmniejszonej masy mięśniowej i zwiększonego ryzyka osteoporozy.
Należy pamiętać, że doświadczenia każdej kobiety związane z menopauzą są unikalne. Niektóre z nich mogą przejść przez menopauzę bez żadnych komplikacji lub nieprzyjemnych objawów, podczas gdy inne uważają, że objawy menopauzy są wyniszczające i znacząco wpływają na jakość ich życia.
W poszukiwaniu remedium
W miarę poszukiwania skutecznych metod leczenia objawów menopauzy rośnie zainteresowanie potencjalnym zastosowaniem medycznej marihuany. Zainteresowanie to zostało podsycone zarówno przez niepotwierdzone doniesienia, jak i rosnącą legalizację oraz dostępność konopi indyjskich w wielu częściach świata, w tym w Kanadzie, gdzie marihuana medyczna jest legalna od 2001 roku, a marihuana rekreacyjna od 2018 roku.
Medyczna marihuana, zawiera aktywne składniki, takie jak tetrahydrokannabinol (THC) i kannabidiol (CBD). Składniki te są dostępne w różnych formach, w tym do palenia, waporyzacji, spożywania lub w postaci olejków. Od czasu legalizacji, używanie marihuany w Kanadzie odnotowało znaczny wzrost, szczególnie wśród osób w średnim wieku. Raport wykazał nawet, że ponad 800 000 Kanadyjczyków używa obecnie niemedycznej marihuany w celu samoleczenia, często bez porady lekarskiej.
Pomimo braku szeroko zakrojonych badań naukowych nad wpływem marihuany na objawy menopauzy, wiele kobiet sięga po nią w poszukiwaniu ulgi. Jest to prawdopodobnie spowodowane kombinacją czynników. Niestety niektóre z nich to stygmatyzacja społeczna związana z menopauzą i starzeniem się. W rezultacie wiele kobiet żyjących w Kanadzie decyduje się samoleczenie konopiami indyjskimi, ponieważ albo nie są świadome możliwości leczenia, albo nie otrzymują opieki, której potrzebują w okresie menopauzy.
Badania dotyczące stosowania medycznej marihuany w leczeniu objawów menopauzy
Pomimo rosnącego zainteresowania i niepotwierdzonych doniesień o stosowaniu konopi indyjskich w leczeniu objawów menopauzy, istnieje znaczny brak badań naukowych w tej dziedzinie. Obecna literatura jest ograniczona; istnieje jedynie kilka badań skupiających się konkretnie na wpływie marihuany na objawy menopauzy.
Opublikowany niedawno przegląd systematyczny podkreślił tę lukę w badaniach. W przeglądzie stwierdzono, że chociaż istnieje wiele badań dotyczących konopi indyjskich, bardzo niewiele z nich zostało zaprojektowanych lub przeprowadzonych z naciskiem na ich wpływ na objawy menopauzy. Badania, które istnieją, często nie są reprezentatywne, przez co nie można postawić jednoznacznych wniosków.
Przykładowo, w jednym z badań analizowano wpływ palenia marihuany na nastrój u kobiet po menopauzie, podczas gdy w innym badano związki między zażywaniem narkotyków a menopauzą u kobiet zakażonych wirusem HIV. Badania te nie koncentrowały się jednak na szerszym zakresie objawów menopauzy ani nie oceniały jakości życia jako wyniku.
Ten brak badań jest istotnym problemem, biorąc pod uwagę coraz częstsze stosowanie konopi indyjskich wśród kobiet w okresie menopauzy. Bez dobrze zaprojektowanych badań klinicznych trudno jest przedstawić zalecenia. Ta luka w wiedzy ma ogromne konsekwencje dla zdrowia publicznego.
Dlatego też istnieje pilna potrzeba dalszych badań nad wpływem konopi indyjskich na objawy menopauzy. Takie badania mogłyby dostarczyć cennych informacji na temat tego, czy marihuana jest bezpieczną i skuteczną opcją leczenia dla kobiet przechodzących menopauzę.
W innym badaniu oceniającym wzorce używania medycznej marihuany u kobiet w okresie menopauzy i po menopauzie stwierdzono, że 86,1% kobiet z próby 258 respondentek używało konopi indyjskich w związku z objawami menopauzy. Najczęściej zgłaszanymi objawami zażywania marihuany były trudności ze snem oraz problemy z nastrojem/lękiem.
Należy jednak pamiętać, że raporty te opierają się na osobistych doświadczeniach, a nie na rygorystycznych badaniach naukowych. Dlatego też, choć dostarczają one cennych informacji na temat potencjalnych korzyści marihuany w przypadku objawów menopauzy, należy je interpretować z ostrożnością do czasu przeprowadzenia dalszych badań.
Istniejące badania
Przeprowadzono kilka badań mających na celu zrozumienie stosowania medycznej marihuany wśród kobiet w okresie menopauzy i po menopauzie. W jednym z takich badań, przeprowadzonym przez Dahlgren i innych, wzięło udział 131 uczestniczek w okresie okołomenopauzalnym i 127 po menopauzie. Badanie wykazało, że znaczna liczba tych kobiet używała marihuany w celu radzenia sobie z objawami menopauzy.
W badaniu tym stwierdzono, że 86,1% respondentów używało konopi indyjskich w leczeniu objawów menopauzy. Najczęściej zgłaszanymi objawami, w przypadku których używano marihuany, były trudności ze snem oraz problemy z nastrojem lub lękiem.
W innej ankiecie, opublikowanej w BMJ Open, zapytano uczestników o prawdopodobieństwo używania marihuany po jej legalizacji i zainteresowanie jej stosowaniem w leczeniu objawów menopauzy. Badanie wykazało, że 37,6% uczestników prawdopodobnie będzie używać marihuany po jej legalizacji, a 38,7% wyraziło zainteresowanie używaniem marihuany w leczeniu objawów menopauzy.
Wyniki tego badania podkreślają rosnące wykorzystanie medycznej marihuany wśród kobiet w okresie menopauzy i po menopauzie. Należy jednak pamiętać, że wyniki te opierają się na danych zgłaszanych przez same kobiety, które mogą być obarczone błędem. Dlatego też, choć ankiety te dostarczają cennych informacji na temat potencjalnego stosowania marihuany w leczeniu objawów menopauzy, potrzebne są bardziej rygorystyczne badania naukowe w celu potwierdzenia tych ustaleń.
Leczenie objawów menopauzy konopiami w praktyce
Medyczna marihuana jest coraz częściej stosowana w leczeniu różnych objawów menopauzy. Zgodnie z wynikami ankiet i niepotwierdzonymi doniesieniami, najczęstsze objawy, w przypadku których stosuje się marihuanę, obejmują zaburzenia snu, nastroju lub lęku oraz problemy z libido.
Zaburzenia snu
Zaburzenia snu są jednym z najczęstszych objawów menopauzy, a wiele kobiet doświadcza bezsenności lub zaburzonych wzorców snu. W ankiecie przeprowadzonej przez Dahlgren i współpracowników, 67,4% uczestniczek zgłosiło używanie konopi indyjskich w celu leczenia zaburzeń snu. Anegdotyczne doniesienia sugerują, że konopie indyjskie, zwłaszcza odmiany o wysokiej zawartości CBD, mogą pomóc w promowaniu relaksu i poprawie jakości snu.
Nastrój i lęk
Problemy z nastrojem i lękiem są kolejnym częstym objawem menopauzy. Zmiany hormonalne w okresie menopauzy mogą prowadzić do wahań nastroju, depresji i lęku. W tym samym badaniu, 46,1% uczestników zgłosiło używanie konopi indyjskich w celu radzenia sobie z nastrojem lub stanami lękowymi. Konopie indyjskie, w szczególności odmiany o wysokiej zawartości THC, znane są ze swoich efektów psychoaktywnych i mogą pomóc w promowaniu relaksu i zmniejszaniu niepokoju.
Spadek libido
Libido lub pożądanie seksualne może również ulec pogorszeniu w okresie menopauzy, a wiele kobiet doświadcza spadku libido. W badaniu 30,4% uczestniczek zgłosiło używanie konopi indyjskich w celu radzenia sobie z problemami z libido. Niektóre badania sugerują, że marihuana może pomóc zwiększyć pożądanie i satysfakcję seksualną, choć potrzebne są dalsze badania w tej dziedzinie.
Kto może sobie pozwolić na leczenie konopiami?
Przystępność cenowa medycznej marihuany jest istotnym czynnikiem wpływającym na jej stosowanie, szczególnie w leczeniu objawów menopauzy. Ponieważ medyczna marihuana nie jest zazwyczaj objęta refundacją, w tym w Kanadzie i Polsce, koszt jej uzyskania może stanowić barierę dla wielu kobiet.
Kwestia przystępności cenowej może prowadzić do kilku obaw. Po pierwsze, pacjenci mogą poszukiwać leczenia przy użyciu nielegalnej marihuany o nieznanych składnikach i sile działania, co może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Dodatkowo, wysoki koszt medycznej marihuany może oznaczać, że tylko ci, których na nią stać, będą z niej korzystać, co prowadzi do dysproporcji w dostępie do tej potencjalnej opcji leczenia.
Należy jednak zauważyć, że wraz ze wzrostem konkurencji związanej z krajową uprawą, produkcją i dostawami w ramach nowych programów medycznej marihuany w różnych krajach, oczekuje się, że średni koszt produktów z czasem spadnie. Trudno jednak przewidzieć, kiedy nastąpi ta zmiana i czy skala różnicy w cenie sprawi, że ciągłe używanie marihuany leczniczej stanie się bardziej realistyczne dla osób borykających się z trudnościami finansowymi. Obecnie (w 2023) uprawa konopi z zawartością THC powyżej 0,3% jest w Polsce nielegalne. Czekamy na zmianę prawa umożliwiającą tych uprawę w naszym kraju.
Rola systemu opieki zdrowotnej
Pomimo coraz częstszego stosowania medycznej marihuany w leczeniu objawów menopauzy, zauważalny jest brak zaangażowania ze strony podmiotów świadczących opiekę zdrowotną w tym obszarze. Jest to bardzo niepokojące, ponieważ może prowadzić do samoleczenia pacjentek bez profesjonalnego doradztwa.
Informacje na temat konopi indyjskich są częściej dostępne za pośrednictwem wyszukiwarek internetowych i kontaktów osobistych, a nie dostawców usług medycznych. Może to być spowodowane stygmatyzacją związaną z używaniem konopi indyjskich lub brakiem wiedzy wśród pracowników ochrony zdrowia na temat potencjalnych korzyści i zagrożeń związanych z konopiami indyjskimi.
Istnieje potrzeba stworzenia zasobów edukacyjnych dla pracowników ochrony zdrowia, które mogłyby obejmować wytyczne dotyczące stosowania medycznej marihuany w leczeniu objawów menopauzy, informacje na temat potencjalnych korzyści i zagrożeń oraz porady dotyczące bezpiecznego i skutecznego stosowania konopi indyjskich. Mogłyby one również zawierać wskazówki dla specjalistów medycznych, pomagając im lepiej zrozumieć i wspierać stosowanie medycznej marihuany przez ich pacjentów.
Opracowanie tych zasobów mogłoby pomóc w wypełnieniu obecnej luki w opiece nad kobietami w okresie menopauzy i zapewnić, że otrzymują one wsparcie, którego potrzebują na tym etapie życia. Mogłoby to również pomóc zmniejszyć stygmatyzację związaną z używaniem konopi indyjskich i promować bardziej otwarte i świadome dyskusje między kobietami a ich lekarzami.
Podsumowanie
Medyczna marihuana jest coraz częściej doceniana za swój potencjał w łagodzeniu objawów menopauzy. Zainteresowanie to wynika z niepotwierdzonych doniesień i rosnącego trendu używania marihuany, szczególnie w krajach, w których została ona zalegalizowana, takich jak Kanada.
Biorąc pod uwagę rosnące wykorzystanie medycznej marihuany w leczeniu objawów menopauzy i obecny brak solidnych badań naukowych w tej dziedzinie, istnieje pilna potrzeba przeprowadzenia bardziej kompleksowych badań. Badania te powinny mieć na celu zbadanie skuteczności i bezpieczeństwa konopi indyjskich w leczeniu objawów menopauzy, dostarczając bardzo potrzebnych dowodów na ich stosowanie.
Należy przeprowadzić badania kliniczne i obserwacyjne w celu oceny wpływu marihuany na powszechne objawy menopauzy, takie jak zaburzenia snu, wahania nastroju i problemy z libido. Badania te powinny również ocenić potencjalne skutki uboczne i ryzyko związane z używaniem konopi indyjskich w tej populacji.
Co więcej, badania powinny również skupić się na zrozumieniu optymalnej dawki, częstotliwości i formy konopi indyjskich w leczeniu objawów menopauzy. Pomoże to zapewnić kobietom bezpieczne i skuteczne stosowanie marihuany.
Opracowano na podstawie.
Dahlgren M.K., El-Abboud C., Lambros A.M., Sagar KA, Smith RT, Gruber SA. A survey of medical cannabis use during perimenopause and postmenopause. Menopause. 2022; 29(9): 1028-1036. doi:10.1097/GME.0000000000002018